اردبیل با نام باستانی آرتاویل
یکی از شهرهای بزرگ ایران و مرکز استانی
به همین نام است، استان اردبیل شهرستان ها
و مناطقی در مجاورت خود دارد که از نظر تاریخی
مورد توجه است
یکی از این شهرستان ها
مشکین شهر است که یک محوطه باستانی
جالب توجه را در خود دارد به نام یئری. یئری
از توابع و بخش های روستای ارجق است.
این منطقه که از نظر باستان
شناسی مورد توجه است
کنار رود قره سو، در۳۱ کیلومتری شرق
مشگین شهر و ۶۵ کیلومتری اردبیل واقع شده است.
این منطقه باستانی سه بخش متفاوت
دارد که شامل دژ نظامی، قوشا تپه و یک قسمت دیگر
که در مجموع در زمینی به وسعت ۴۰۰ هکتار قرار دارد.
قدمت قوشا تپه را ۷ هزار سال پ. م،
و قدمت قلعه و آن بخش دیگر این محوطه باستانی را
دست کم تا۱۴۵۰ سال پ. م برآورد کرده اند.
شهریئری دارای سنگ های برافراشته و
سنگ نگاره های زیادی است که با گذشت زمان فرسوده
شده و سبب شده آسیب زیادی به این
بازماندهای باستانی وارد شود
گورستان یری باقدمت چندهزارساله
به طوری که در گردباد
سال۱۳۹۰ باعث تخریب و ویرانی بخش
زیادی از محوطه مورد نظر شد. وجود ۲۸۰ قطعه سنگ
افراشت باستانی که قدمت آن به بیش
از ۸ هزار سال پ. م. می رسد توجه محققان را بیش
از پیش به خود جلب کرده است.
منطقه ای که قدمت آن
به دوره نوسنگی و مس سنگی، مفرغ و
نیز اوایل عصرآهن می رسد. ارتفاع این سنگ های
برافراشته با تفاوت در اندازه آن بین ۷۰ تا ۳۶۰ سانتی متر
است و نکته مهم و جالب تر آن
اینکه این سنگ های برافراشته به شکل انسان است
گورستان یری باقدمت چندهزارساله
و چهره انسان بر روی آن ها نقش
شده است. این نقش ها و حکاکی های سنگی شکل
انسان های دست به سینه را نشان
می دهد که بیشترشان دهان ندارند!
زنی تنها در میان آدم های بی دهان یئری
گورستان یری قبرستان باستانی انسان های بی دهان با قدمت چند هزار ساله
این تمام ماجرا نیست
هر چه جلوتر برویم این منطقه عجایب و
شگفتی های بیشتری پیش روی ما قرار می دهد.
شگفتی هایی که ذهن را بیشتر و بیشتر
درگیر خود می کند و باعث می شود به دنبال
علت باشیم. مثلا اینکه در کنار آن همه مجسمه
آدم های بی دهان مرد شکل،
فقط و فقط یک زن ایستاده!
بله مجسمه یک زن اما نه بدون دهان بلکه بر
عکس سایر مجسمه ها، این زن تنها که
مجسمه اش در بین آن همه مجسمه مرد
قرار دارد دارای دهان است! خیلی عجیب
و سوال برانگیز است!!!
گفته شده که تا حالا
از این گونه سنگ های برافراشته یک قطعه
در قپوزستان آذربایجان و هفت قطعه هم
در حکاری کردستان ترکیه دیده شده است.
اما راز آدم های بی دهان یئری؟
گورستان یری قبرستان باستانی انسان های
بی دهان با قدمت چند هزار ساله
کاوش ها و تحقیقات انجام شده
بر روی قبرهای عصر آهن و سفالهای به
دست آمده از این منطقه که به دوره کالکولتیک
مربوط می شود قدمت آن را به عصر آهن می رساند.
گورستان یری باقدمت چندهزارساله
سفال های یافته شده از این نقطه
شبیه سفال های منطقه باستانی دالما
و حاجی فیروز هستند که این مساله قدمت و
پیشینه سکونت انسان در استان اردبیل
را به دوره مس و سنگ می رساند و
همین آثار به دست آمده این نکته را تایید می کند.
بعضی از این سفال ها منقوش و بعضی
طرح سبدی شکل دارند. البته چند قطعه سفال
دو لایه هم از این منطقه در کشفیات باستان
شناسان به دست آمده که محققان معتقدند
لایه دوم سفال جنبه ترمیمی برای قسمت‌های
شکسته ظروف سفالی داشته است.
همچنین در محوطه باستانی منطقه یری
مقدار زیادی ابسیدین یا سنگ شیشه
برنده به دست آمده که گویای این نکته است که
شهر یئری با منطقه قفقاز و آناتولی ارتباط
داشته است چون از این نوع سنگ در این
مناطق هم استخراج شده است.
باستان شناسان پس از تحقیقات زیاد
به این نتیجه رسیدند که ساکنان شهر
یئری در دوره اورارتویی بر روی عبادتگاه های
خود قلعه ساخته بودند و از باورهای خود
روی گردان شده بودند.
این موضوع علتش معلوم نیست
و هنوز برای محققان اثبات نشده که این
پذیرش این مسئله از روی اجباری و تحمیل بوده
یا به میل خود مردم ساکن یئری و از روی
رغبت و اختیار به این مورد روی آورده بودند.
در یک حفاری دیگر در این منطقه
یک لایه دیگر در زیر محوطه داخلی این قلعه
کشف و دیده شد که متعلق به شهر متروک
و قدیمی تری بود.
سفال های مایل به بنفش،
قهوه‌ای و سفالهای داغدار و سیاه رنگ که
از این محل به دست آمده قدمت آن ها را به
عصر پیش از عصر آهن می رساند.
گورستان یری باقدمت چندهزارساله
و سرانجام در فصل سوم از حفاری های انجام شده
در این منطقه معلوم شد که این قلعه در دوره
اورارتوییان به آتش کشیده شده و متروک
و بی سکنه شده است. این مساله از روی
خاکسترهای موجود در لایه‌های خاک قلعه
مشخص شد و برای محققان ثابت شد که
آتش‌سوزی در قلعه صورت گرفته است.
بنابراین دوره زندگی انسان در شهر یئری
از ۷۰۰۰ سال پیش به صورت متوالی تا دوره
اورارتوییان مشخص و تایید شد. همچنین از
نتیجه حفاری های همین فصل پلاکهای طلایی،
اشیای زرین مثل آویزها، دکمه‌های زینتی،
پلاک های مفرغی و نیز ظروف سفالین دست آمده است.
قدمت این محوطه تاریخی را تا ۹ هزار
سال برآورد کرده اند و بر این باورند
که سنگ تراشه های انسان شکل یا
آدم های بدون دهان به ۷ هزار سال پ.م تعلق دارد.
گورستان باستانی یری (انسانهای بی دهان)باقدمت چندهزارساله
این محوطه تاریخی نخستین بار در سال ۱۹۷۸ پ.م
مورد توجه هیئت محقق و باستان شناسی
چارلز برنی قرار گرفت و مراحل شناسایی، حفاری
و بررسی های کارشناسانه لازم بر روی
آن انجام شد.
گورستان یری باقدمت چندهزارساله
چارلز برنی باور داشت که عمر برخی آثار شهر
یئری تا هزاره سوم پ.م، و
عصر آهن، سفال نارنجی، نخودی و خاکستری می رسد.
او همچنین تاریخ بیشتر گورهای شهر یئری را هزاره دوم و اول پ.م دانسته
و حتی این تاریخ را به دورهای دورتر هم رسانده
و به هزاره سوم قبل از میلاد ربط داد اما
آثاری از عصر برنز را شناسایی نکرده و اصراری
هم بر این نظریه ی خود نداشت. میراث فرهنگی
استان اردبیل محوطه باستانی شهریئری و آثار
آن را در سال ۱۳۸۱ در فهرست آثار ملی کشور ثبت کرد.
هیچ وقت به اثار های هنری و یا کتیبه ها یا سنگ نوشته ها یا هر شکل ،
اثری که به دست قدیمیان نوشته یا حجاری یا نجاری شده دست نزنید .
و این اثار ارزشمند ملی را تخریب نکنید .
۱ تخریب آثار ملی و فرهنگی تاریخ ایران عزیزمان ،
۲ این را مطمئن باشید که در هیچ جای ایران گنج در اغوش اثر قرار داده نشده است ،
نشانه ها همیشه علامت یکی مانده به نقطه ی اصلی یا چند تا مانده به نقطهی اصلی میباشند ،
هر اثری درونش گنج وجود ندارد ،
مواظب میراث ملی مان باشیم ،
1. تمامی محصولات شرکت فلزیاب خزر دارای گارانتی می باشد
- تمامی فلزیاب های این شرکت دارای خدمات پس از فروش می باشد از قبیل آموزش و رفع ایراد در اپراتوری
در کارکردن با دستگاه هم به صورت حضوری و تلفنی می باشد.
- مشاوره رایگان جهت خرید فلزیاب و آثار و علائم
- تهیه و ارسال فلزیاب و طلایاب طلایاب مورد نظر مشتری به تمامی نقاط کشور در سریع ترین زمان ممکن.
فلزیاب خزر کاوش
خرید،فروش،تعمیر و ارتقاء انواع سیستم های فلزیاب،گنج یاب،معدن یاب و طلایاب با بهترین قیمت
و یک سال گارانتی شرکتی و 4 سال خدمات پس از فروش.
همراه با آموزش و تست در حضور مشتری
برای مشاوره با کارشناسان ما تماس حاصل فرمایید.
شماره تماس:
09944391904
عضو شوید
عضویت سریع
آمار مطالب
آمار بازدید
